زیست‌چینه‌نگاری سازند تیرگان در حوضۀ کپه‌داق: برش‌های چینه‌شناسی روستای تیرگان و امیرآباد

نویسندگان

  • عباس قادری استادیار گروه زمین شناسی - دانشکده علوم - دانشگاه فردوسی مشهد - مشهد - ایران
  • علی آقانباتی دانشیار گروه زمین شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • علیرضا عاشوری استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
  • معصومه غیاثوند دانشجوی دکتری چینه نگاری و دیرینه شناسی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده مقاله:

توالی‌های کرتاسۀ پایینی شمال‌شرق ایران در حوضۀ رسوبی کپه‌داق نتیجۀ پیشروی دریای بریازین - بارمین هستند که پس‌از نخستین چرخۀ فرسایشی ژوراسیک پسین - کرتاسۀ پیشین نهشته شده‌اند. در پژوهش حاضر، دو برش چینه‌شناسی از این توالی‌ها شامل سازند تیرگان با جزئیات دقیق توصیف و مطالعه شدند و چارچوب زیست‌چینه‌نگاری جدیدی برای آنها فراهم شد. یافته‌های دیرینه‌شناختی جدید از سازند تیرگان بر اساس شناسایی روزن‌داران کف‌زی هستند که برخی از آنها نظیر Conorbinella azerbaidjanica،Cuneolina composaurii، Feurtillia gracilis و Orbitolinopsis cf.nikoloviبرای نخستین‌بار گزارش می‌شوند. بر اساس Feurtillia gracilis taxon range zone سن والانژینین برای بخش‌های قاعده‌ای سازند تیرگان تعیین می‌شود. همچنین جنس‌ها و گونه‌های Balkhania balkhanica، Dictyoconus pachymarginalis و Orbitolinopsis cf. nikolovi سن بارمین پسین - آپتین را برای بخش‌های بالایی سازند تأیید می‌کنند. مطالعۀ حاضر نشان می‌دهد شروع توالی‌های سازند تیرگان هم‌زمان نیست؛ به‌طوری‌که در برش روستای تیرگان، نهشته‌های پیش‌رونده با سن والانژینین (یا احتمالاً بریازین) شروع می‌شوند و دربرش امیرآباد، شروع این پیشروی را بارمین پسین نشان می‌دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی نقش چینه‌‏شناسی سازند تیرگان در آب‌دهی چاه‌های آب در شمال و شرق بجنورد

به‌منظور تأمین آب آشامیدنی و صنعت، چاه‌های متعددی در حوضۀ کپه‏‌داغ حفر و بهره‏‌برداری شده‌اند. هشت حلقه از این چاه‌ها برای صنایع و دو حلقه برای آب آشامیدنی در شرق و شمال‌شرق بجنورد و در سازند آهکی تیرگان حفر شده‏اند. بررسی آب‌دهی این چاه‌ها نشان می‌دهد ارتباط معناداری بین چینه‏شناسی و آب‌دهی چا‌ه‌ها برقرار است. چاه‌هایی که در سمت شمال‌‌شرق منطقۀ مدنظر حفر شده‌اند، در مقایسه با چاه‌های شرق منطقه...

متن کامل

چینه نگاری سکانسی سازند تیرگان در شمال آق دربند

سازند تیرگان به سن بارمین- آپتین یک سازند کربناته با میان لایه های شیلی و مارنی است که به طور هم شیب بر روی سازند شوریجه و زیر سازند سرچشمه در حوضه رسوبی کپه داغ قرار دارد. به منظور مطالعه چینه نگاری سکانسی این سازند چهار برش باغک (15.4متر)، آق دربند (15.5متر)، شوریجه (10.5متر) و شوراب (19.5متر) از شمال آق دربند (جنوب سرخس) انتخاب و نمونه برداری شده است. مطالعات پتروگرافی منجر به شناسایی 10 رخس...

چینه نگاری سکانسی سازند تیرگان در ناحیه بزنگان

سازند تیرگان به سن کرتاسه پایینی (بارمین-آپتین) یکی از سازندهای کربناته حوضه رسوبی کپه داغ است. این سازند به طور همشیب بر روی سازند سیلیسی آواری شوریجه و در زیر سازند آهکی- مارنی سرچشمه قرار دارد. این سازند در هر دو برش عمدتا از سنگ آهک های االیتی به همراه میان لایه هایی از شیل و مارن تشکیل شده است. علاوه بر آن در ابتدای برش آرتنج یک لایه ماسه سنگ نیز دیده شده است. به منظور مطالعه چینه نگاری سک...

بایوستراتیگرافی سازند تیرگان در برش چینه شناسی مسی نو، غرب کپه داغ

به منظور مطالعات بایوستراتیگرا فی سازند تیرگان در غرب حوضه کپه داغ یک برش چینه شناسی سطح الارضی در کوه مسی نو انتخاب و تعداد 261 نمونه برداشت گردید. ضخامت سازند تیرگان در این برش 842 متر و لیتولوژی عمده آن شامل سنگ آهک های خاکستری متوسط تا ضخیم و بسیار ضخیم لایه است. مرز زیرین و بالایی سازند تیرگان به ترتیب با سازند های زرد و سرچشمه هم شیب است. در مطالعات زیست چینه ای سازند تیرگان در برش مورد م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 35  شماره 1

صفحات  23- 36

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023